Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi ve Nedenleri

Yabancıların Sınır Dışı Edilme Sebepleri

Her ülke kendi vatandaşı olmayan kişilerin ülke sınırları içerisine girişi, ikameti ve çıkarılması konusunda hak sahibidir. Bu nedenle her ülke belirli koşullar karşısında ülke sınırları içerisinde bulunan yabancı ülke vatandaşlarını ülkelerinden çıkarma yetkisine sahiptir. Sınır dışı etme işlemleri ya da uluslararası adıyla deport işlemleri her ülkenin kendi kanunlarınca ve uluslararası anlaşmalarla düzenlenmektedir. Türkiye’de sınır dışı edilme şartları ve işlemleri 6458 numaralı “Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu” ile düzenlenmektedir.

Sınır Dışı Edilme Kararı

Sınır dışı etme kararını almaya yetkili iki makam bulunmaktadır. Göç idaresi genel müdürlüğü ve Valilikler bu kararı vermeye yetkilidirler. Sınır dışı etme kararı hakkında karar alınan kişilere, yasal temsilcilerine ya da avukatlarına bildirilir. Sınır dışı edilme şartlarını taşıyan ve haklarında sınır dışı edilme kararı verilen kişiler kararın tebliğ edildiği günden itibaren 7 (yedi) gün içerisinde idare mahkemesine başvurabilmektedir. Mahkemenin bu konuda vereceği karar kesindir. Kanun uyarınca mahkemenin karar verme süresi 15’ü aşamaz. Bu süreçte mahkemeye başvuran kişi sınır dışı edilmez.

Sınır Dışı Edilme Kararı Alınacaklar

Haklarında sınır dışı edilme kararı alınacak kişiler yine Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile belirlenmiştir. Bu kişiler hakkında Valilikler ve göç idaresi genel müdürlüğünce sınır dışı edilme kararı alınır.

• Terör ve çıkar amaçlı suç örgütü üyesi, yöneticisi ve/veya destekçisi olanlar,
• Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet işlemlerinde sahte belge ve yanlış bilgi kullananlar,
• Türkiye’de geçimini gayrimeşru yollardan sağlayanlar,
• Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar,
• Vizesi iptal edilenler, vize süresi dolanlar ve muafiyeti kalkanlardan 10 gün içerisinde ülkeyi terk etmeyenler,
• İkamet izni iptal edilenler, ikamet süresi dolan ve ikamet süresi uzatma başvurusu reddedildikten sonra 10 gün içerisinde ülkeyi terk etmeyenler,
• Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler,
• Türkiye’ye yasa dışı yollarla giriş ve çıkış yapanlar ve yapmaya teşebbüs edenler,
• Hakkında ülkeye giriş yasağı olmasına rağmen giriş yapanlar,
• Uluslararası koruma başvurusu kabul edilmeyen ya da süresini dolduranlar,
• Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler, hakkında sınır dışı etme kararı alınır.

Sınır Dışı Edilme Kararı Alınmayacaklar

Bazı haller sınır dışı edilmeye engel teşkil etmektedir. Bu haller yasa ile belirlenmiştir. Bu kişiler kanunda sınır dışı edilmeleri gerekli görülmüş olsalar dahi sınır dışı edilmezler. Sınır dışı edilmeye engel şartlar şunlardır;

• Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezası, işkence ve insanlık dışı ve onur kırıcı ceza ve muameleye maruz kalma ihtimali olanlar,
• Sağlık sorunları, yaş ve hamilelik nedeniyle seyahat etmesi sakıncalı olanlar,
• Hayati tehlikeye neden olan hastalıklar için gönderildiği ülkede tedavi imkanı bulamayacak olanlar,
• İnsan ticareti mağdurlarından destek sürecinde olanlar,
• Tedavileri devam eden her türlü şiddet mağdurları (psikolojik, cinsel ve fiziksel),

Yukarıda sayılan kişiler hakkında sınır dışı edilme kararı verilmez. Bu kişiler için yetkili makamlarca belirli bir adreste ikamet etmeleri ve belirli sürelerde bildirimde bulunmaları talep edilebilir.

Geri Gönderme Merkezleri

Haklarında sınır dışı edilme kararı verilen kişilerden kaçma ve kaybolma riski bulunan, kamu sağlığını tehdit eden ve sahte belge kullanan ve çeşitli nedenlerle hakkında idari gözetim kararı verilen kişiler geri gönderme merkezlerine alınmaktadır. Haklarında idari gözetim kararı bulunan yabancılar yakalamayı yapan kolluk kuvvetlerince kırksekiz saat içerisinde geri gönderme merkezlerine götürülür.

Geri Gönderme Merkezlerinde Sağlanacak Hizmetler

Geri gönderme merkezlerinde idari gözetim altına alınan kişiler için geri gönderme merkezlerinde bedelini karşılayacak gücü olmayanlar için ücretsiz temel ve acil sağlık hizmetleri verilir. Geri gönderme merkezindeki kişilerin yakınlarına, yasal temsilci ve avukatları ile notere erişime imkanı ve ayrıca telefon hizmetlerine erişme imkanı sağlanır. Sınır dışı edilme kararı verilen kişilerin kendi ülke konsolosluk yetkilileri ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği yetkilileri ile görüşme imkanı sağlanır. Geri gönderme merkezlerinde yer alan çocuklarında eğitim ve öğretimden yararlandırılması için Milli Eğitim bakanlığınca hizmet verilir.

Sınır Dışı Etme Kararının Uygulanması

Sınır dışı etme kararının uygulanmasında sınır dışı edilecek olan yabancılar kolluk kuvvetlerince sınır kapılarına götürülür. Seyahat masraflarını karşılayamayacak olan yabancılar için seyahat masrafları Genel Müdürlükçe karşılanmaktadır. Sınır dışı edilme işlemlerinde gönüllü olarak kendi ülkesine dönme konusunda iş birliği yapanlara ayni ve nakdi yardım yapılabilir.